بررسی رفتارلانه سازی در عقربهای حفاراستان خوزستان

عقربها از جمله قدیمی ترین بندپایان خشکی زی هستند که به آنها فسیل زنده نیز می گویند.عقربها جانورانی گوشتخوار،نورگریز، وغیراجتماعی هستند که تمام عمرشان را بجزدر موارد جفت گیری،همنوع خواری ودر مواردی که مادر و فرزند در کنارهم دیده می شوند.عقربها اغلب طول عمرشان را در لانه هایشان(burrow)میگذرانند.لانه ها اغلب طول و اندازه متفاوتی دارند که به جنسیت و سن عقربها متفاوتند. و آناتومیک بدن جانور باتوجه به بستر خاک متفاوت می شود. باتوجه به اقلیم استان خوزستان و تنوع بندپایان بخصوص عقربها در این استان به بررسی رفتارهای لانه سازی دو نوع عقرب scorpio murus towensendi , odontobuthus bidentatusپرداختیم.در این بررسی طول و عرض مدخل لانه ها بوسیله کولیس اندازه گیر ی شد.مولاژلانه ها بوسیله مواد پرکننده ی از جنس گچ وسیمان بدست آمد. نتایج به دست آمده از اندازه گیری عرض، ارتفاع مدخل، بخش های مختلف لانه شامل 3/1 ابتدائی ، 3/1 میانی و3/1 انتهایی و طول لانه در عقرب-های مورد مطالعه بعد از تهیه میانگین، انحراف استاندارد و خطای استاندارد با روش t-test و در سطح خطای کمتر از 5 درصد با هم مقایسه شدند و در نهایت برای مقایسه پارامترهای مختلف در داخل گونه از روش ناپارامتری فریدمن (napar freidman) استفاده شد. همچنین پارامترهای اندازه گیری شده در خاک بستر عقرب های مورد مطالعه ph، هدایت الکتریکی ذرات و ترکیب خاک با استفاده از روش من ویتنی (mann-whitney) مقایسه و بررسی شدند. طول لانه در عقرب اسکورپیوموروس بیش از ادونتو بوتوس بیدنتاتوس بود.این عقربها در خاکهای با ph اسیدی زندگی میکنند.لانه های عقربهای اسکورپیوموروس اغلب دارای زاویه تند45درجه اند در حالیکه در ادونتوبوتوس این زاویه به 25 درجه تقلیل یافته است.لانه های اسکورپیوموروس نسبت به ادونتوبوتوس بهم نزدیکترند.درصدشن در عقرب ادونتوبوتوس بیشتر است که دلالت بر نرمتر بودن محل زندگی این عقرب نسبت به اسکورپیوموروس دارد